Luchtfoto van het Zoommeer bij Volkerak en Grevelingen
Beeld: Rijksoverheid
Luchtfoto van de Maas-Waal geul bij Driel
Beeld: Rijksoverheid
Waddengebied Hunze Balloerveld Groningen
Beeld: RIjksoverheid
Markerwadden en IJsselmeer
Beeld: Rijksoverheid

Hoe we werken

Er moet veel gebeuren om de Nederlandse delta duurzaam te versterken. Daarom werken we aan een betere waterkwaliteit en sterkere biodiversiteit. 

Verbinden, herstellen en ontwikkelen

De PAGW gaat met ruim 30 projecten aan de slag in de grote wateren van Nederland: het IJsselmeergebied, de grote rivieren, het Waddengebied en de Zuidwestelijke Delta. Elk gebied heeft zijn eigen aanpak nodig. In 2050 moeten alle PAGW-projecten klaar zijn.
 

Gebiedsgericht

De PAGW richt zich op het verbeteren van de natuur en ecologische waterkwaliteit. Dit doen we in gebieden waar ook aan andere opgaven wordt gewerkt. Daarom hanteert de PAGW een gebiedsgerichte aanpak. Vanaf de start met vooronderzoeken en verkenningen tot en met de realisatie en het beheer sluiten we aan op lopende gebiedsprocessen. Daarbij worden overheden, marktpartijen, natuurorganisaties en stakeholders uitgenodigd om met voorstellen voor samenwerking, programmering en cofinanciering te komen. 

Adaptief en gefaseerd werken

Systeemherstel op deze schaal is een relatief nieuw werkveld. We voeren de projecten daarom uit in fases. Er is monitoring op ieder project en na de aanleg van de eerste fase volgt een evaluatie. Het ontwerp voor de tweede fase kan zo nodig aangepast worden. Eens in de 6 jaar evalueren we het hele maatregelenpakket van de PAGW en stellen we dit bij waar dat nodig is.

Met de PAGW-projecten zetten we natuurontwikkeling in gang. Een essentiële vervolgstap van deze natuurontwikkeling is beheer van de leefgebieden. Evenals het behoud van oorspronkelijke natuurwaarden. Daarom monitoren we of het beheer na uitvoering van de projecten voldoet. Aanpassing kan bijvoorbeeld nodig zijn vanwege klimaatverandering. Denk aan zeespiegelstijging of temperatuurstijging.

Werken op basis van kennis

Elk project heeft zijn eigen ecologische doelen. Om deze te bereiken, werken we op basis van beschikbare kennis. We hebben al veel kennis over het ecologisch functioneren van de watersystemen in onze delta. En we leren steeds meer door het uitvoeren van projecten en het monitoren en evalueren van de resultaten. Ook binnen andere projecten wordt nieuwe kennis opgedaan, bijvoorbeeld bij de aanleg van de vismigratierivier in de Afsluitdijk.

Soms is het nodig om onderzoek uit te voeren. Bijvoorbeeld om meer kennis te kunnen opdoen over de effecten van klimaatverandering op het functioneren van het ecosysteem. Al deze kennis delen we met elkaar, zodat nieuwe projecten onze delta effectiever en efficiënter kunnen versterken. Relevante onderzoeksrapporten vind je in onze publicatiebank

Streefbeeld 2050

De PAGW is een ambitieus programma. Maar wat betekenen deze ambities nu voor 2050: hoe zien de grote wateren er dan uit? In 2021 zijn we gestart met het opstellen van zogenaamde ‘streefbeelden’ voor de PAGW. Doel is om per groot water een concretere uitwerking geven van hoe de ambitie van de PAGW voor 2050 bereikt kan worden. Zodat meetbaar wordt wat het doel is van de voorgenomen maatregelen. Het streefbeeld is daarbij geen eindpunt, maar geeft richting: welke kant moeten we op?

In de streefbeelden per groot water willen we een kwantitatief beeld geven van welke arealen leefgebied nodig zijn, welke verbindingen tussen de wateren onderling en tussen land en water nodig zijn.  En welke mate van natuurlijke processen en dynamiek. Ook willen we in beschrijvende zin ingaan op welk beheer en gebruik nodig is om aan de ambities van de PAGW invulling te kunnen geven.
We willen stapsgewijs komen tot gedragen streefbeelden per groot water. Als eerste stap hebben we op basis van bestaande rapporten een eerste versie van de streefbeelden gemaakt.
Eind 2024 moet de eerste complete versie van de streefbeelden gereed zijn.

3 strategieën: verbinden, herstellen en ontwikkelen

In al onze projecten werken we met 3 strategieën: betere verbindingen, het herstel van de natuurlijke dynamiek en het ontwikkelen van leefgebieden.