Mijlpaal: start pilot Buitendijkse Slibsedimentatie Eems-Dollard
De minister van Infrastructuur en Waterstaat en de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur zijn akkoord gegaan met de projectbeslissing voor het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT-3). Dit is het startschot voor het PAGW project de pilot Buitendijkse Slibsedimentatie in de Eems-Dollard. In deze pilot wordt slib de komende tien jaar op een natuurlijke manier vastgelegd. De Eems-Dollard is een prachtig en zeldzaam natuurgebied. En ook het enige estuarium van de Waddenzee: een van de laatste plekken in Nederland zoet en zout water samenkomt.
Een boost voor de ecologische waterkwaliteit en natuur
De ecologische waterkwaliteit van de Eems-Dollard staat onder druk. Dit komt door de grote hoeveelheid slib waardoor het water vertroebelt. Dit heeft invloed op de biodiversiteit, waaronder het aantal het vissen, vogels en planten. Het troebele water zorgt er ook voor dat vissen niet goed kunnen rondtrekken. Daarnaast zijn er te weinig geschikte leefgebieden voor vogels, vissen en kleine bodemdieren die passen bij een estuarium.
Met behulp van de Buitendijkse Slibsedimentatie onderzoeken we de komende 10 jaar of het mogelijk is om slib op een natuurlijke manier vast te leggen (slibsedimentatie). Het slib dat naar de bodem zinkt, kan uitgroeien tot een geleidelijke overgang tussen land en water. Deze overgangen kunnen zich ontwikkelen tot nieuwe leefgebieden voor planten en dieren. Ook willen we met deze pilot kennis opdoen over nieuwe manieren van het plaatsen van rijshouten dammen. Hierdoor komt de locatie meer in de luwte te liggen en kan slib makkelijker zinken. Deze maatregel leidt tot aan 2% slibvermindering van de doelstelling van ED2050 om 1,0 M Ton Droge Stof (TDS) per jaar te onttrekken in het Eems Dollard estuarium.
Wat gaan we doen?
- We nemen 'luwtemaatregelen' in de (zuid)westhoek van de Dollard. Op de projectlocatie is van nature weinig stroming en golfslag. Er wordt weinig slib afgezet, soms vindt zelfs erosie plaats.
- We plaatsen rijshouten dammen in een zone van circa 500 meter vanaf de westkust van de Dollard over een lengte van circa 2,5 kilometer.
- Bijzonder is dat we de rijshouten dammen niet in rechte lijnen plaatsen, maar in organische vormen die de kustlijn volgen of in halve manen. Dit is goed zichtbaar op de foto hieronder.
- Door deze nieuwe methode is het nog onduidelijk hoe de sedimentatie zich precies gaat ontwikkelen. Daarom monitoren we dit proces de komende jaren goed.
Alert op zeehonden, kluten, zwarte ruiter en de broedperiode
We houden tijdens de werkzaamheden zo veel mogelijk rekening met de kwetsbare periode van zeehonden, de broedperiode van vogels en de periode waarin de kluut en zwarte ruiter in hoge aantallen aanwezig zijn. Ook is het niet toegestaan om in het stormseizoen de rijshouten dammen aan te leggen. Dit betekent dat er voornamelijk in de maand september gewerkt kan worden. Naar verwachting start de aanleg in 2025, maar kan mogelijk ook 2026 worden. Na uitvoering wordt er zorgvuldig gemonitord op onder andere vegetatieontwikkeling, vogels, zeehonden en vissen voor een periode van 10 jaar.
Samenwerken aan het verbeteren van het estuarium
Het pilotproject Buitendijkse Slibsedimentatie maakt onderdeel uit van het programma Eems-Dollard 2050 (ED2050). Het hoofddoel van dit programma is ecologische verbetering van de Eems-Dollard, zodat op termijn een gezond estuarium ontstaat en het estuarium voldoet aan de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water en Natura 2000. In het programma werken overheden, natuur- en milieuorganisaties en bedrijven samen aan versterking van de natuur, economie en leefbaarheid.