Rewilding: de natuur kan voor zichzelf zorgen. Ook binnen PAGW?

Binnen PAGW werken we aan het verbeteren van het ecologisch functioneren van de vier grote wateren in Nederland. Deze benadering past bij rewilding-aanpak. Rewilding betekent dat de natuur voor zichzelf kan zorgen. Ralf Verdonschot en co-auteurs schreven een essay over dit onderwerp. Kom meer te weten in dit nieuwsbericht.

Doel van rewilding

Het doel van rewilding is ontwikkeling van gezonde en veerkrachtige ecoystemen, waarin natuur zichzelf in stand houdt en tegen een stootje kan. Hier horen een aantal basisprincipes bij: voldoende ruimte, goede verbindingen, geschikte leefcondities en de aanwezigheid van sleutelsoorten, zoals onder andere roofdieren en planteneters. De natuur volgt haar eigen gang en past zich aan de omstandigheden aan die de omgeving op dat moment biedt.

Natuurontwikkeling in de uiterwaarden van de grote rivieren is een voorbeeld van rewilding in de Nederlandse wateren, net zoals de aanleg van de Marker Wadden en de ontwikkeling van de Noordwaard in de Biesbosch.

Nieuwe natuur op de Marker Wadden. Groene kale graslanden, grijze lucht en grijs water.
Beeld: Ralf Verdonschot
Natuur op de Marker Wadden.

Ecologisch gezonde ecosystemen

De rewilding-benadering past bij de PAGW-aanpak, namelijk werken vanuit het herstellen van natuurlijke processen die nodig zijn om ecologisch gezonde en veerkrachtige ecosystemen te realiseren. Wel is vanuit rewilding gezien het advies dat PAGW-projecten zo moeten worden ingestoken dat de ruimtelijke schaal aansluit bij wat de ecosysteemprocessen nodig hebben om goed te kunnen verlopen. Dit betekent dat voldoende ruimte of oppervlakte centraal moet staan.

De insteek is gebiedsafhankelijk, maar op hoofdlijnen zijn er drie belangrijke acties. Ten eerste meer aandacht voor het herstellen van macrogradiënten langs de rivieren en de kusten langs het IJsselmeer, die verschillende landschappen met elkaar verbindt. Dit is goed zichtbaar op de foto hieronder. Ten tweede verbindingen realiseren voor het transport van sediment en grof organisch materiaal, zowel binnen het watersysteem als tussen land en water. Tot slot is een verandering van een tegennatuurlijk naar een natuurlijk waterpeil nodig in de gestuwde delen van de rivieren en in het IJsselmeergebied.

Groen grasland met groene bomen. Schapenwolken met blauwe lucht. En water in vorm van een uiterwaarde.
Beeld: Ralf Verdonschot
Elster Buitenwaarden is een voorbeeld van een landschappelijke macrogradiënt, waarbij de uiterwaarden van de Nederrijn direct met de hogere gronden van de Utrechtse Heuvelrug verbonden zijn.

Lees het essay over rewilding

In het essay (zie publicatie via onderstaande link) gaan we dieper in op de toepassing van de rewilding-principes binnen de PAGW. In samenwerking met Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur is het essay tot stand gekomen.